باغ فين و حمام فين كاشان در انتهاي خيابان اميركبير فعلي در روستاي فين كوچك قديم در 6 كيلومتري جنوب شهر كاشان قرار دارد. اين بنا از با ارزش ترين آثار تاريخي كاشان است و متعلق به دوران صفوي است كه بر روي بناهاي دوره ديلمي ساخته شده و از نظر باغ آرايي و آب رساني داراي اهميت ويژه اي است. حمام سلطنتي، موزه ملي، خلوت كريمخاني و اتاق شاهنشين بناهايي هستند كه پس از دوران صفويه به ابنيه باغ افزوده شده اند.
باغ فين و حمام فين كاشان در انتهاي خيابان اميركبير فعلي در روستاي فين كوچك قديم در 6 كيلومتري جنوب شهر كاشان قرار دارد. اين بنا از با ارزش ترين آثار تاريخي كاشان است و متعلق به دوران صفوي است كه بر روي بناهاي دوره ديلمي ساخته شده و از نظر باغ آرايي و آب رساني داراي اهميت ويژه اي است. حمام سلطنتي، موزه ملي، خلوت كريمخاني و اتاق شاهنشين بناهايي هستند كه پس از دوران صفويه به ابنيه باغ افزوده شده اند.
باغ فين يكي از مهمترين نمونه باغهاي ايراني است كه همچنان زنده و پابرجاست. وجود عناصر آب و درخت كه عناصري پويا هستند در كنار ابنيه كه عناصر ثابت معماري هستند، هويتي زنده به اين اثر فرهنگي و تاريخي بخشيده است. ميراث فرهنگي ايران طراح باغ را غياث الدين جمشيد كاشاني مي داند در صورتي كه منابع دانشگاهي طراح باغ را شيخ بهايي معرفي مي كنند.
باغ فين با وسعتي بالغ بر ۲۳ هزار مترمربع و شامل يك حياط مركزي است كه به وسيله ديوار، بارو و برج هاي استوانه شكل محصور شده است.بناهاي اين باغ شامل سر درب ورودي و برج و باروي آن، شتر گلوي صفوي در ميانه باغ، شتر گلوي فتح علي شاهي و اتاق شاه نشين در جنوب شرقي باغ، موزه در غرب باغ و حمام هاي كوچك و بزرگ و كتابخانه در شرق باغ مي باشد. در مقايسه با بسياري از باغ هاي ايراني مشابه، باغ فين با آب قابل توجهي مشروب مي شود.
در جنوب باغ فين چشمه آبي موسوم به چشمه سليمانيه، با قريب به دوازده سنگ آب وجود دارد. آب آن فوق العاده صاف است ولي به واسطه داشتن بعضي املاح براي آشاميدن مناسب نيست. آب چشمه فين به واسطه كيفيت هاي خاص خود مانند صافي و پاكي و روشنايي كم نظير و همچنين كيفيت ثابت و تغيير ناپذيرش همواره مشهور و ضرب المثل بوده است. همچنين آب جاري در جوي ها، استخرها و حوض هاي باغ از چشمه سليمانيه تامين ميشود.
حمام فين كاشان كه در باغ فين قرار دارد همان مكان تاريخي است كه ناصرالدينشاه در ۲۰ دي ۱۲۳۰ هجري خورشيدي صدراعظم خود اميركبير را در آن به قتل رساند مشهور است.
در سال ۱۳۳۷ شمسي، گروهي از شخصيتهاي كاشاني و نطنزي گرد هم ميآيند و پس از تشكيل انجمن حفاظت آثار باستاني كاشان و نطنز تصميم ميگيرند موزهي ملي كاشان را در ضلع غربي باغ و روي مخروبههاي خلوت نظامالدوله احداث كنند تا اينكه در سال ۱۳۴۶ شمسي به همت و كمكهاي دوستداران فرهنگ و هنر، موزهي ملي كاشان راهاندازي ميشود.
باغ فين و حمام فين كاشان در تاريخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۳۸ بهعنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است و كار ثبت جهاني اين اثر كه از سال ۲۰۰۷ ميلادي آغاز شده بود، چندين سال به طول انجاميد و سرانجام در زمستان ۱۳۸۹، مرحله اول ثبت اين اثر در فهرست ميراث جهاني يونسكو به انجام رسيد.
دسترسي به باغ فين از طريق خيابان اميركبير صورت ميپذيرد وسايل نقليه عمومي از جمله ميني بوس و سواري از مركز شهر كاشان اين دسترسي را تامين مي كنند.
منبع: سايت راهنماسفر